فهرست مطالب:
هوش مصنوعی یه موضوع خیلی مهم و جالب تو دنیای فناوریه. تقریبا به هر صنعتی که نگاه کنین، یه جورایی با هوش مصنوعی سر و کله می‌زنن، چون این موضوع فرصت‌های زیادی رو برای کاربردهای مختلف ارائه میده. همین موضوع باعث میشه که خیلی‌ها به فکر یادگیری این حوزه بیفتن. خوب، یکی از منابع خوب برای یادگیری هوش مصنوعی کتابها هستن.
تا حالا کتابهای مختلفی درباره‌ی هوش مصنوعی نوشته شده و این کتابها میتونن شما رو به دنیای شگفت‌انگیز هوش مصنوعی ببرن. اونا میتونن بهتون بگن که هوش مصنوعی دقیقا چیه، چه کاربردهایی داره و چجوری تو دنیا تاثیر میذاره. تو این مقاله میخوایم بهترین کتاب ها در حوزه هوش مصنوعی رو بهتون معرفی کنیم.
بهترین کتاب ها در حوزه هوش مصنوعی
همه‌ی ما معتقدیم که کتابها یکی از بهترین دوستان جانبی برای یادگیری هستن. کتابها میتونن ریزترین جزئیات یه موضوع رو بهتون یاد بدن. این قضیه تو مورد هوش مصنوعی هم درسته. کتابها میتونن بهترین ابزار برای اینکه مفاهیم پیچیده‌ی هوش مصنوعی رو بهتر بفهمین باشن.
از اینجا به بعد لیستی از بهترین کتابها در حوزه هوش مصنوعی رو بهتون معرفی میکنیم تا بتونین با خیال آسوده یکی از اونا رو انتخاب کنین و شروع به یادگیری کنین.
1. Artificial Intelligence and Machine Learning
کتاب “Artificial Intelligence and Machine Learning”، سال 2014 توسط Anand Hareendran S و Vinod Chandra S. S نوشته و منتشر شد. این کتاب برای اونایی که می‌خوان در مورد هوش مصنوعی یاد بگیرن، خیلی خوبه. اگه دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد یا دکتری هستین و به موضوع هوش مصنوعی علاقه دارین، این کتاب باید توی لیست خوندنتون باشه. نویسنده‌ها تونستن این کتاب رو به شکلی بسیار قابل فهم و آموزنده بنویسن تا هر کسی بتونه به راحتی مفاهیم هوش مصنوعی و یادگیری ماشین رو یاد بگیره.
اولین بخش این کتاب خیلی جذابه و توش چند مثال مختلف از هوش مصنوعی آوردن که باعث میشه یادگیری این مبحث راحت‌تر بشه. توی این کتاب به تکنیک‌های مختلفی مثل جستجوی کاوشی، بازی، نمایش دانش و خوشه‌بندی هم پرداخته شده. اگه دنبال یه منبع جامع هستین که تمام الگوریتم‌های هوش مصنوعی رو به طور دقیق بررسی کنه، این کتاب به شدت پیشنهاد میشه. همچنین، این کتاب به عنوان بهترین کتاب هوش مصنوعی در سال 2023 معرفی شده.
برای آشنایی بیشتر با بهترین و برترین دانشگاه های هوش مصنوعی در جهان، پیشنهاد میکنیم به صفحه “بهترین دانشگاه های هوش مصنوعی جهان” ما مراجعه کنید.
2. Artificial Intelligence- A Modern Approach (3rd edition)
” Artificial Intelligence- A Modern Approach (3rd edition)” کتابیه که توسط Peter Norvig و Stuart Russell نوشته شده. اولین نسخش سال 2003 منتشر شد، ولی به این خاطر که هوش مصنوعی از اون زمان به شدت پیشرفت کرده، سال 2016 ویرایش سومش منتشر شد.
تو این کتاب به کاربردهای مختلف هوش مصنوعی پرداخته شده، مثل ترجمه ماشینی، تشخیص گفتار عملی، وسایل نقلیه‌ی خودران و ربات‌های خانگی. علاوه بر اون، مسائل مهم دیگه‌ای مثل یادگیری ماشین، استدلال احتمالی و بینایی کامپیوتر هم توی این کتاب مورد بررسی قرار گرفته.
3. Life 3.0 Being Human in the Age of Artificial Intelligence
کتاب « Life 3.0 Being Human in the Age of Artificial Intelligenc»، نوشته‌ی Max Tegmark، در سال 2017 منتشر شد و یکی از بهترین کتابهای موجود در زمینه هوش مصنوعیه. تو این دوران جدید، هوش مصنوعی تاثیرات بزرگی روی زندگی انسانها گذاشته. از جنگ و جرم و جنایت تا قوانین و کارها، حتی بر جامعه و افراد هم اثر گذاره و همه چی رو تغییر داده.
هوش مصنوعی به سرعت باعث شده که دید انسانها نسبت به واقعیت تغییر کنه و چیزهایی که قبلاً تو داستانهای علمی و تخیلی دیده می‌شد، به سرعت واقعی بشه. هوش مصنوعی این قدرت رو داره که آینده تمام انسانها رو تغییر بده و مکس تگمارک، بنیان‌گذار موسسه “آینده زندگی” و استاد دانشگاه MIT، توی این کتاب به تحلیل این مسائل کمک کرده.
وقتی این کتاب رو بخونین، با تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای که به هوش مصنوعی مرتبط هستن، آشنا میشین و میتونه به شما کمک کنه تا مراحل بعدی تکامل زندگی انسانها رو کشف کنین. همچنین توی این کتاب به این موضوع هم پرداخته شده که چطور میشه از اتوماسیون بدون بیکار کردن انسانها استفاده کرد. یه مبحث دیگه توش اینه که چجوری میشه از هوش مصنوعی استفاده کرد بدون اینکه سیستمی به راحتی شکست بخوره یا هک بشه.
4. Artificial Intelligence By Example-2nd edition
این کتاب هوش مصنوعی تقریباً یک کتاب جدید حساب میشه، که نوشته‌ی Denis Rothmanl هست و در سال 2020 چاپ دومش منتشر شد. وقتی این کتاب رو می‌خونین، متوجه میشین که هوش مصنوعی چجوری میتونه به شما کمک کنه تا به یه متفکر سازگار تبدیل بشین و اون مفاهیمو تو موقعیت‌های مختلف واقعی به کار ببرین.
توی این کتاب، از جالب‌ترین برنامه‌های هوش مصنوعی حرف زده شده که میتونن یه موتور شطرنج ساده باشن یا یه چت‌بات. با مطالعه این کتاب می‌فهمین که این برنامه‌ها چی هستن و چجوری باید باهاشون برخورد کنین. از مباحث دیگه‌ای که تو این کتاب مطرح شده، میشه به پیشرفته‌ترین مدل‌های یادگیری ماشین، استفاده از هوش مصنوعی تو بلاک‌چین، اینترنت اشیا و همچنین چگونگی استفاده از شبکه‌های عصبی برای تولید ضرایب عاطفی توی چت‌بات‌ها اشاره کرد. در واقعیت، این کتاب بهتون میگه که راه‌حل‌های ساده، چطور در هوش مصنوعی ایجاد میشن.
ویرایش دوم این کتاب مطالب جدیدی اضافه کرده، مثل نمونه‌هایی از شبکه‌های عصبی ترکیبی که ترکیب یادگیری تقویتی و عمیق رو مورد بررسی قرار میده، ترکیب یادگیری عمیق و الگوریتم‌های ژنتیک، یادگیری بدون نظارت با درخت‌های تصمیم‌گیری، جنگل‌های تصادفی، الگوریتم‌های زنجیره‌ای، رابط‌های کاربری مکالمه‌ای (CUI) برای چت‌بات‌ها، محاسبات کوانتومی و محاسبات نورومورفیک.
اگه میخواید متنی تخصصی رو به انگلیسی ترجمه کنید و خیلی به ترجمه خوب و روونی نیاز دارید، پیشنهاد میکنیم به صفحه “بهترین هوش مصنوعی ها برای ترجمه” ما سر بزنید.
5. Artificial Intelligence Engines: A Tutorial Introduction to the Mathematics of Deep Learning
یه کتاب خیلی قوی تو زمینه یادگیری ماشین و هوش مصنوعی هست به اسم “موتورهای هوش مصنوعی” که James V Stone نوشته و تو سال 2019 منتشر شده. تو این کتاب یه سری مطالب جذاب و اساسی داریم، مثل یادگیری شبکه‌های عصبی و تحلیل‌های ریاضی دقیق. اینجا داستان شبکه‌های عصبی از دوران‌های گذشته تا شبکه‌های عصبی عمیق توضیح داده شده.
بعد از خوندن این کتاب، از طریق برنامه‌های آنلاینی که تو کتاب معرفی میشه میتونین به صورت عملی با شبکه‌های عصبی کار کنین. البته سوالی که احتمالا براتون پیش اومده اینه که این کتاب برای چه نوع افرادی مناسبه. جواب ساده‌ای داره: این کتاب به عنوان یه مقدمه به موتورهای الگوریتمی هوش مصنوعی مدرن عمل میکنه. مهمتر از همه، با یه زبان خیلی ساده و با استفاده از یه واژه‌نامه جامع، مفاهیم مرتبط با هوش مصنوعی و یادگیری عمیق رو بهتون یاد میده.
6. Human Compatible: Artificial Intelligence and the Problem of Control
تو ادامه معرفی بهترین کتاب ها در حوزه هوش مصنوعی، به کتاب Human” Compatible: Artificial Intelligence and the Problem of Control” میرسیم. راسل توی این کتاب به یه سوال مهم پرداخته: چطور انسان و هوش مصنوعی میتونن تو دنیایی که ماشین‌ها روز به روز هوشمندتر میشن، با هم زندگی کنن؟ راسل توضیح میده که باید نگاه دوباره‌ای به رویکردمون نسبت به سیستم‌های هوش مصنوعی داشته باشیم.
یکی از ایده‌های اون اینه که ماشین‌ها باید در مورد ترجیحات انسانی نامطمئن باشن و بیشتر به اهداف انسانی اهمیت بدن تا اهداف خودشون. او تاکید میکنه که هوش مصنوعی باید از طریق رعایت اصول اخلاقی و انسانیت طراحی بشه. ایلان ماسک هم توی یه توییت اعلام کرده که این کتاب ارزش خوندن رو داره.
7. A First Course in Artificial Intelligence
کتاب اولین دوره در هوش مصنوعی، کتاب بعدیه که میخوایم معرفیش کنیم. نویسنده‌اش Deepak Khemani هست و تو سال 2008 منتشر شده. این کتاب یه جورایی مقدمه‌ای به دنیای هوش مصنوعیه که از رویکرد پایین به بالا به حل مسائل می‌پردازه.
یه چیز جذاب تو این کتاب، رویکردای سنتی و مدرن برای حل مسائله که توش مطرح شده. تو این دو رویکرد، مسائل مختلفی مثل جستجوی تابو و جستجوی پرتو توضیح داده شدن.
اما مهمترین چیز، اینه که این کتاب فقط برای مطالعه نیست، بلکه به تفریح هم تبدیل میشه. دلیلش هم طرز بیان سادش و همچنین مثال‌ها، تصاویر و توضیحات جالبیه که داره.
هر برند و کسب و کاری به یک لوگو خوب و به یاد موندنی نیاز داره. اگه برای کسب و کارت لوگوی خوب میخوای و میخوای از هوش مصنوعی به خوبی ایده بگیری، حتما به صفحه “بهترین هوش مصنوعی برای ساخت لوگو” ما سر بزن.
8. Machine Learning (in Python and R) For Dummies
کتاب “Machine Learning (in Python and R) For Dummie” یکی از معروف‌ترین کتابهای یادگیری هوش مصنوعی در سطح جهانه. نویسنده‌های این کتاب John Paul Mueller و Luca Massaron هستن و تو سال 2016 منتشر شده.
اگه به یادگیری ماشین علاقه دارین و می‌خواین با یه منبع قوی و معتبر این کار رو شروع کنین، پیشنهاد ما این کتابه. این کتاب یه نقطه ورود عالی برای تمام افرادیه که به دنیای ماشین لرنینگ علاقه دارن و می‌خوان ازش تو مسائل واقعی استفاده کنن. با خوندن این کتاب، یاد گرفتن ماشین لرنینگ و پیاده‌سازیش در موارد واقعی خیلی راحت‌تر میشه. توی این کتاب مباحثی مثل استفاده از ماشین لرنینگ توی زندگی روزمره، انجام کارهای الگومحور، و همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها توضیح داده شده. همچنین کدهای مثالی توی این کتاب تو دو زبان پایتون و R داده شده که میشه از پایتون با استفاده از Anaconda و از R با استفاده از R Studio اجرا کرد.
9. Artificial Intelligence in Healthcare
کتاب “هوش مصنوعی در بهداشت و درمان” نوشته‌ی دکتر Parag Suresh Mahajan هست که تو سال 2018 منتشر شده. این کتاب یکی از عملی‌ترین و کاربردی‌ترین کتاب‌هاییه که به هوش مصنوعی توی مراقبت‌های پزشکی پرداخته.
نویسنده توی این کتاب به چالشی مهم می‌پردازه و اونم اینه که چطور هوش مصنوعی میتونه حوزه‌ی بهداشت و درمان رو دگرگون کنه. از دیگر مباحثی که توی این کتاب بهش اشاره شده، نگرانی‌های اخلاقی مرتبط با استفاده از هوش مصنوعی توی عرصه‌ی بهداشت و درمانه و همچنین موقعیت هوش مصنوعی توی همه‌ی تخصص‌های اصلی پزشکی توضیح داده شده. در واقع، این کتاب برای همه‌ی افرادی که علاقه‌ی خاصی به تأثیر هوش مصنوعی توی عرصه بهداشت و درمان دارن، خیلی مفیده و پیشنهاد میشه که مطالعه کنن.
10. Applied Artificial Intelligence: A handbook for business leaders
کتاب “Applied Artificial Intelligence: A handbook for business leaders” یه کتاب عالی برای افرادیه که تو حوزه کسب و کار فعالن. این کتاب به مدیران و رهبران سازمان‌ها کمک میکنه که با استفاده از هوش مصنوعی، عملکرد و کارایی فعالیت‌های سازمانیشون رو بهبود ببخشن. تو این کتاب مباحثی مثل هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و نحوه استفاده از ابزارها و روش‌هاشون برای تصمیم‌گیری‌های مهم سازمانی رو مورد بررسی قرار داده.
11. Make Your Own Neural Network
تو سال 1995 میلادی، Tariq Rashid کتاب “Make Your Own Neural Network” رو تهیه و تدوین کرد. این کتاب به مفهوم مهمی توی هوش مصنوعی، یعنی شبکه‌های عصبی، می‌پردازه که بهتون کمک میکنه تا یادگیری عمیق رو به صورت کامل و جامع بفهمین.
این کتاب راهنمای جامعی برای استفاده از شبکه‌های عصبی ارائه داده. تقسیم‌بندی این کتاب به سه بخش اصلیه. تو بخش اول، ایده‌ها توضیح داده شدن، بعد تو بخش دوم اون ایده‌ها تو عمل پیاده‌سازی شدن و در نهایت تو بخش سوم به گسترش اون ایده‌ها پرداخته شده. همه‌ی آموزش‌های این کتاب با استفاده از زبان اصلی برنامه‌نویسی هوش مصنوعی، یعنی پایتون ارائه شده.
بیشتر بخوانید: بهترین هوش مصنوعی‌ها برای تولید محتوا حرفه‌ای
12. Fundamentals of Machine Learning for Predictive Data Analytics
یکی از کتابهای پرفروش در حوزه هوش مصنوعی، کتاب ” Fundamentals of Machine Learning for Predictive Data Analytics ” هست که توسط John D. Kelleher، Brian Mac Namee و Aoife D’Arcy، در سال 2015 تهیه و تدوین شده و توسط نشریه MIT منتشر شده. این کتاب محتوایی داره که هم از جنبه نظری و هم از جنبه کاربردی به مباحث مهم یادگیری ماشین پرداخته.
نویسندگان تمرکز اصلیشون رو روی 4 رویکرد برای یادگیری ماشین گذاشتن، که این رویکردها عبارتند از: یادگیری مبتنی بر اطلاعات، یادگیری مبتنی بر شباهت، یادگیری مبتنی بر احتمال و یادگیری مبتنی بر خطا. با مطالعه‌ی این کتاب می‌فهمین که تحلیل داده‌ها چقدر مهمه. در این کتاب، مثال‌های عملی و تصویرسازی مدل‌ها هم وجود داره. علاوه بر همه اینا، توی این کتاب به زمینه‌ی کاوش و طبقه‌بندی کهکشان‌ها هم پرداخته شده.
13. Machine Learning For Beginners
کتاب “Machine Learning For Beginner” توسط Chris Sebastian توی 2018 نوشته شده. با مطالعه این کتاب، اول به تاریخچه یادگیری ماشین وارد میشین. بعدش هم ارتباط بین هوش مصنوعی و یادگیری ماشین رو درک میکنین. Chris Sebastian توی این کتاب در مورد شبکه‌های عصبی، داده‌های بزرگ، رگرسیون و هر چیزی که به یادگیری ماشین مربوطه رو آموزش داده.
نویسنده توی این کتاب، ماشین لرنینگ رو با اینترنت اشیا، رباتیک و هوش گروهی مقایسه کرده. اگه دوست دارین به یادگیری ماشین و همچنین مفاهیم پایه‌ی اون آشنا بشین، حتما این کتاب رو مطالعه کنین.
سخن پایانی
تو این مقاله به معرفی و بررسی بهترین کتابها در حوزه هوش مصنوعی پرداختیم. همون‌طور که می‌دونین، هوش مصنوعی علمیه که توی دو دهه گذشته توسعه‌های زیادی داشته و توجهات زیادی رو به خودش جلب کرده. تا جایی که توی بسیاری از رشته‌های دانشگاهی مثل مهندسی نرم‌افزار و فناوری اطلاعات تدریس میشه. همچنین بعضی کشورها توی مقاطع کارشناسی ارشد یه رشته کامل رو بهش اختصاص دادن و دارن تلاش میکنن تعداد متخصص‌ها توی این زمینه رو افزایش بدن.
جدا از منابع دانشگاهی، توی این زمینه کتابهای زیادی وجود داره که اگه علاقه‌مند به این علم هستین، میتونین از اونها استفاده کنین. در واقع این کتابها میتونن زمینه آشنایی شما با دنیای گسترده هوش مصنوعی رو فراهم کنن. توی این کتابها با شاخه‌های مختلف این علم آشنا میشین و میتونین توی زمینه‌ای که علاقه دارین وارد بشین. ولی هوش مصنوعی یه علم بزرگه که زیرشاخه‌های زیادی داره و هر کدوم از این زیرشاخه‌ها دارای اطلاعات زیادیه. این شاخه‌ها شامل رباتیک، شبکه عصبی، یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی، منطق فازی و سیستم خُبره هستن. توی کشور ما هم شرکت‌های دانش‌بنیان زیادی توی این حوزه فعالیت دارن و دستاوردهای مهمی رو به دست آوردن. مطمئناً توی آینده نزدیک تأثیر این علم روی زندگی ما به شدت افزایش پیدا میکنه.
